Jeżeli planujecie spędzić wakacje na Suwalszczyźnie, zdecydowanie powinniście odwiedzić jej stolicę – nie zawiedziecie się! Suwałki są często niedoceniane, co jest niezrozumiałe. To miasto, które wielu kojarzy głównie z prognozami pogody, kiedyś pełniło rolę stolicy województwa i ma wiele do zaoferowania. Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź, co zobaczyć w Suwałkach!
10 powodów dla których warto odwiedzić Suwałki
Suwałki i region suwalski to obszary, które nie są jeszcze szeroko rozpoznawane wśród turystów, a jednak są chętnie wybierane przez tych, którzy poszukują ciszy, spokoju i bliskiego kontaktu z naturą. Suwałki to najważniejsze miasto regionu suwalskiego, a zarazem drugie co do wielkości w województwie podlaskim. Znajdują się pomiędzy Suwalskim Parkiem Krajobrazowym a Wigierskim Parkiem Narodowym, a przez środek miasta płynie rzeka Czarna Hańcza, zwana Czarną Wstęgą Suwalszczyzny. Suwałki charakteryzują się unikalnym położeniem geologicznym, specyficznym mikroklimatem z długimi, mroźnymi zimami i gorącymi, parnymi latami, bliskością polskiego bieguna zimna. Miasto to ma bogatą, zróżnicowaną historię, przeplataną wpływami Jaćwingów, kamedulów, Prusów, Rosjan, Żydów, granicznym położeniem, fascynującą architekturą, atrakcyjnymi zabytkami, muzeami, galeriami, budynkami sakralnymi, wydarzeniami sportowymi i kulturalnymi, doskonałą kuchnią, regionalnymi potrawami, dobrymi restauracjami, śladami wielokulturowości, uznawanymi nazwiskami honorowych obywateli miasta, znanymi nazwiskami osób urodzonych i związanych z Suwałkami, ludźmi, którzy działają na rzecz miasta i regionu. W Suwałkach można zatrzymać się na dzień, dwa, tydzień, miesiąc… zapraszają dobre hotele, tańsze i droższe. Można stąd robić wycieczki do wielu ciekawych miejsc w okolicy, wynająć rower, zapisywać się na spływ kajakowy Czarną Hańczą, pływać w okolicznych jeziorach. Tradycją jest wyjazd na Litwę, do Wilna, Kowna, Druskiennik, do Rygi na Łotwie a ostatnio nawet na Białoruś dzięki złagodzonym przez rząd białoruski przepisom.
Układ przestrzenny miasta
Formowany od początku XIX wieku, miasto zachowało do dzisiaj wiele cennych budowli z okresu neoklasycyzmu. Wśród tych budynków znajdują się kościoły, kamienice burżuazyjne, biura administracyjne, obiekty użyteczności publicznej i struktury o bogatej przeszłości, które są powiązane z istotnymi postaciami i zdarzeniami historycznymi. Można tu również znaleźć unikalne przykłady architektury drewnianej. W projektach tych budynków uczestniczyli renomowani architekci, takie jak Piotr Christian Aigner, Antonio Corazzi, Henryk Marconi, Karol Majerski. Dla lepszego zrozumienia historii i architektury miasta, grupa entuzjastów-wolontariuszy, wspierana przez Urząd Miejski, zaproponowała i wdrożyła projekt tworzenia ścieżek kulturowych. Jedną z nich jest Ścieżka Klasycystyczna. Na zabytkowych budynkach i w pobliżu miejsc szczególnie interesujących dla turystów umieszczono tablice z informacją historyczną w języku polskim i angielskim oraz kod QR, który po zeskanowaniu smartfonem kieruje turystę do odpowiedniej strony na miejskim portalu.
Suwalskie świątynie – kościoły, cerkiew, molenna
Kiedy znajdujesz się w Suwałkach, nie możesz przegapić okazji na odwiedzenie kilku zabytkowych świątyń, które są świadkami minionych epok. Ich klasycystyczne formy architektoniczne, prace znakomitych architektów, fascynujące wnętrza, przepiękne freski i witraże przedstawiające postacie świętych oraz wydarzenia z historii kościoła i kraju. W Suwałkach przeważającą wiarą jest katolicyzm, jednak można również znaleźć mniejsze wspólnoty prawosławne, staroobrzędowe i ewangelickie, które także posiadają swoje miejsca kultu.
Suwalska nekropolia – jedyna taka w Polsce
Usytuowany malowniczo w pobliżu rzeki Czarna Hańcza zespół historycznych cmentarzy jest jedynym miejscem w Polsce, gdzie obok siebie spoczywają reprezentanci różnych wyznań: Tatarzy, Żydzi, Prawosławni, Staroobrzędowcy, Ewangelicy, Katolicy. Wszystkie cmentarze są wciąż aktywne, jako że społeczności, które reprezentują, nadal istnieją, choć są one niewielkie. W obrębie cmentarzy znajdują się ciekawe kaplice, piękne nagrobki, i zabytki sztuki sepulkralnej. Opatrznością cmentarzy zajmują się lokalni społecznicy, członkowie różnych stowarzyszeń, kościołów i związków wyznaniowych.
Cmentarz katolicki jest największym segmentem kompleksu cmentarnego, założonym w 1820 roku. W centralnej części najstarszego obszaru cmentarza znajduje się neogotycka kaplica zbudowana z czerwonej cegły i kamienia ciosanego, pw. Przemienienia Pańskiego, autorstwa architekta i budowniczego Karola Majerskiego.
Cmentarz ewangelicki mieści interesujące stare groby dwóch społeczności ewangelickich: ewangelicko-augsburskich (luteran) i ewangelicko-reformowanych (kalwinistów). Na cmentarzu znajduje się nieotynkowana czerwona ceglana kaplica, z dużym krzyżem na wierzchołku fasady.
Cmentarz prawosławny jest domem dla drewnianej kaplicy – cerkwi pw. Wszystkich Świętych, zbudowanej w latach 1891-92 w stylu rusko-bizantyjskim, która służy dziś także jako cerkiew parafialna dla prawosławnych mieszkańców Suwalszczyzny. Za cmentarzem prawosławnym znajduje się cmentarz staroobrzędowców, który nie posiada własnej kaplicy cmentarnej.
Cmentarz żydowski stanowi duży teren, ponieważ do początku II wojny światowej Żydzi stanowili znaczącą część społeczności Suwałk. Wejście na cmentarz prowadzi przez żelazne bramy z gwiazdą Dawida. Zaraz za bramą znajduje się pomnik z tablicą i napisem – „Cmentarz żydowski zniszczony przez hitlerowskiego okupanta w roku 1940-1945”. W latach 70-tych XX wieku cmentarz został uporządkowany, zbudowano lapidarium, wmurowując ocalałe macewy w mur, który upamiętnia suwalskich Żydów.
Cmentarz muzułmański jest niewielkim obszarem z kilkoma grobami Tatarów, którzy byli żołnierzami garnizonu carskiego wojska stacjonującego w Suwałkach. Choć kilka grobów przetrwało, nagrobki nie zachowały się. Cmentarz utworzony został w 1892 roku obok cmentarza żydowskiego, a pierwsze pochówki odbyły się w 1901 roku. Był czynny do wybuchu I wojny światowej. Wejście na cmentarz stanowi żeliwna brama, obok której na płycie kamiennej wyryty jest półksiężyc i gwiazda.
Sławni Suwalczanie
Podczas odwiedzin Suwałk, nie można pominąć domów narodzin znanych mieszkańców tego miasta. To nazwiska, które nieodwracalnie odcisnęły swój ślad na historii miasta, kraju, a nawet całego świata. Te postaci w swoich dokumentach mogą z dumą zaznaczyć 'miejsce urodzenia’ – Suwałki. Wśród nich są osoby o ogromnym dorobku artystycznym, naukowym, politycznym, sportowym, zasługującym na wielki szacunek. Wymieńmy zatem kilka z nich… Z Suwałk pochodziła najbardziej znana Maria Konopnicka – poetka, pisarka, publicystka. Kolejna to Alfred Wierusz Kowalski, realistyczny malarz. Nieco zapomniany Lechosław Marszałek, reżyser i scenarzysta filmów animowanych dla dzieci, twórca legendarnego Reksia. Do grona slawnych mieszkańców zalicza się także Leszek Aleksander Moczulski, poeta i autor tekstów piosenek, które wszyscy znamy. Naturalnie, nie można pominąć Andrzeja Wajdę, reżysera filmowego i teatralnego. Profesor Edward Szczepanik, ekonomista i premier Rządu Polskiego na Uchodźstwie. Stanisław Santor, skrzypek, Abraham Stern, bohater Izraela, Aleksandra Piłsudska, działaczka niepodległościowa, druga żona Marszałka Piłsudskiego.
Ulica Chłodna
Ulica Chłodna, łącząca starszą część miasta z okolicami Parku Konstytucji 3 Maja, z nowszą częścią miasta, znaną jako Plac Marii Konopnickiej, jest historycznie ważna. Przez lata nazywano ją na różne sposoby, od Sejneńskiej, przez Grodzieńską, 3 Maja, 22 Lipca, aż do ostatecznej nazwy Chłodna, która nawiązuje do suwalskiego klimatu, uważanego za najzimniejszy w Polsce. Ulica ta, położona na drodze wiatru, zwłaszcza od strony zachodniej, ma swoisty mikroklimat. W przeszłości miejsce to tętniło życiem, stanowiąc miejsce spotkań i centrum handlu. Współcześnie, ulica Chłodna nadal jest pełna życia, goszcząc kiermasze folklorystyczne, koncerty kapel z sąsiedztwa, występy teatru ulicznego, a podczas Suwałki Blues Festiwal, na improwizowanych scenach odbywają się występy zespołów bluesowych. Dodatkową atrakcją ulicy jest Aleja Gwiazd Bluesa, upamiętniająca wykonawców, którzy grali podczas kolejnych edycji Festiwalu.
Zalew Arkadia
Zalew o rozległości 11 hektarów, powstały na wstępie XVIII wieku, służył pierwotnie potrzebom młyna kamedulskiego, zlokalizowanego na zakolu rzeki Czarnej Hańczy. Aktualnie jest to popularne miejsce rekreacji dla lokalnych mieszkańców. Otacza go ścieżka do spacerów i jazdy na rowerze. Na miejscu dostępne są plaża, plenerowa siłownia, skatepark, boisko do siatkówki plażowej oraz korty. Obecnie trwają prace nad rozbudową infrastruktury na terenie wyspy na zalewie, do której doprowadzono już most, a plany dotyczą dalszego rozwoju i uatrakcyjnienia tego obszaru.
Muzeum Okręgowe
Muzeum Okręgowe, znane również jako Resursa Obywatelska, jest budynkiem o wyjątkowym charakterze, uchodzącym niegdyś za najbardziej prestiżowy obiekt w mieście. Stanowi przykład architektury eklektycznej, łączącej elementy renesansu, baroku i klasycyzmu. Wizytując Suwałki, zdecydowanie warto zobaczyć jego wnętrze, bowiem od 1956 roku mieści się tu Muzeum Okręgowe, prezentujące bogatą kolekcję pamiątek oraz dzieł Alfreda Wierusza Kowalskiego, znanego malarza urodzonego w tym mieście. Ponadto, muzeum oferuje także inne interesujące wystawy poświęcone historii ziemi suwalskiej, od najdawniejszych czasów aż do chwili obecnej. Przed budynkiem muzeum umieszczono obelisk w formie przypominającej skandynawską stellę nagrobną, stworzony przez artystę Rafała Strumiłło, na cześć Knuta Olofa Falka – szwedzkiego badacza historii i nazw topograficznych Suwalszczyzny, który był wielkim przyjacielem Polski.
Szlak Krasnoludków
W Suwałkach, miejscu narodzenia Marii Konopnickiej, stworzono ścieżkę o nazwie „Krasnoludki są na świecie”, która jest szczególnie atrakcyjna dla rodzin z dziećmi. Kiedy spacerujemy zgodnie z dostarczoną mapą, natykamy się na brązowe figury małych postaci: Kronikarza Koszałka Opałka, Krasnoludka o imieniu Kocie Oczko, króla Błystka, strażników zwanymi Pakuła i Mikuła, Pietrzyka – wielbiciela sportu, Sikorka – miłośnika ptaków, Modraczka – fana muzyki i kwiatów, Żagiewkę – miłośnika ziół i Poziomka, który uwielbia słodycze.
Stary Browar i wieża ciśnień
Zachwycające, enigmatyczne, a przy tym zapomniane relikt przeszłości, które wręcz błagają o odpowiednie wsparcie finansowe. Czysta perła dla miłośników miejskiej eksploracji!
Suwalski Aquapark
Jeżeli szukacie rozrywki na niepogodny dzień, to warto rozważyć suwalski park wodny. Zawiera on zarówno część do rekreacji, jak i część sportową. Zachęcają nas tu do skorzystania z kąpieli i saun, ale obiekt oferuje również gastronomię, salę konferencyjną, klinikę rehabilitacyjną, fitness klub, usługi fryzjerskie i kosmetyczne, a także sklep sportowy. Bezpośrednio obok parku wodnego znajduje się Miejski Plac Zabaw, pełen fantastycznych atrakcji dla najmłodszych, strefę dla młodzieży oraz strefę seniora, wyposażone w innowacyjne urządzenia sportowe i rekreacyjne.
